నేను మధుమేహ మందుల గురించి ఏం తెలుసుకోవాలి

డాక్టర్ కరుటూరి సుబ్రహ్మణ్యం, MD, FRCP (లండన్), FACP (అమెరికా)
కిఫి హాస్పిటల్
దానవాయి పేట
రాజమండ్రి
ఫోన్ : 85000 23456


మధుమేహం మందులు ఏమి చేస్తాయి
?

కాలక్రమేణా, రక్తంలో చక్కెర అని కూడా పిలువబడే రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు, ఆరోగ్య సమస్యలకు కారణం కావచ్చు. ఈ సమస్యలలో గుండె జబ్బు, గుండె పోట్లు, గుండె నొప్పులు, మూత్రపిండాల వ్యాధి, నరాలు దెబ్బతినడం, జీర్ణ సమస్యలు, కంటి వ్యాధి, మరియు దంతాలు మరియు చిగుళ్ళ సమస్యలు ఉంటాయి. మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలను లక్ష్యంలో ఉంచడం ద్వారా మీరు ఆరోగ్య సమస్యలు నిరోధించడానికి సహాయం చేయవచ్చు.

మధుమేహం ఉన్న ప్రతిఒక్కరు తెలివిగా ఆహారాలు ఎంచుకోవాలి మరియు శారీరకంగా చురుకుగా ఉండాలి. తెలివైన ఆహార ఎంపికలు మరియు శారీరక శ్రమతో మీరు మీ లక్ష్య రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిల చేరుకోలేకపోతే, మీకు మధుమేహం మందులు అవసరం కావచ్చు. మీరు తీసుకునే ఔషధ రకం, మీ యొక్క మధుమేహ రకం, మీ షెడ్యూల్, మరియు మీ ఇతర ఆరోగ్య పరిస్థితుల మీద ఆధారపడి వుంటుంది.

మధుమేహ మందులు మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ మీ లక్ష్య పరిధిలో ఉంచడంలో సహాయపడతాయి. లక్ష్య పరిధి అనేది మధుమేహ నిపుణులు మరియు మీ డాక్టర్ లేదా మధుమేహం అధ్యాపకుడు ద్వారా సూచించబడుతుంది. మంచి ఆరోగ్యానికి లక్ష్య స్థాయిల గురించి మరింత సమాచారం కోసం క్రింద చూడండి.

రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిల కోసం ఏ లక్ష్యాలు సిఫార్సు చేయబడ్డాయి?

నేషనల్ డయాబెటిస్ ఎడ్యుకేషన్ ప్రోగ్రామ్ మధుమేహం ఉన్న చాలా మంది కొరకు అమెరికన్ డయాబెటిస్ అసోసియేషన్ (ADA) ద్వారా నెలకొల్పబడిన రక్తంలో గ్లూకోజ్ లక్ష్యాలను ఉపయోగిస్తుంది. మీ రోజువారీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ సంఖ్యలను తెలుసుకోవడానికి, మీరు ఒక రక్త గ్లూకోజ్ మీటర్ ను ఉపయోగించి మీ స్వంతంగా మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలను తనిఖీ చేస్తారు.

మధుమేహ వ్యాధితో బాధపడుతున్న చాలా మంది కొరకు లక్ష్య రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు   నా లక్ష్యాలు
భోజనానికి ముందు 70 నుండి 130 mg/dL
భోజనం ప్రారంభమైన తర్వాత 1 నుండి 2 గంటలు     180 mg/dL కంటే తక్కువ

అలాగే, కనీసం సంవత్సరానికి రెండుసార్లు A1C అనే రక్త పరీక్ష కోసం మీరు  మీ వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. A1C గత 3 నెలల పాటు మీ సగటు రక్తంలో గ్లూకోజ్ ను ఇస్తుంది.

మధుమేహం ఉన్న వారి కొరకు లక్ష్య A1C ఫలితం నా లక్ష్యాలు
 7 శాతం కంటే తక్కువ

మీ వ్యక్తిగత A1C లక్ష్యం 7 శాతం కంటే ఎక్కువ లేదా తక్కువ ఉండవచ్చు. సాధ్యమైనంత వరకు సాధారణానికి దగ్గరగా మీ A1C ని ఉంచడం అనేది – 6 శాతం క్రింద తరచుగా కనిపించే తక్కువ రక్త గ్లూకోస్ ను కలిగి లేకుండా- దీర్ఘకాల మధుమేహ సమస్యలను నిరోధించడానికి సహాయం చేయవచ్చు. వైద్యులు చాలా చిన్న పిల్లలు, ముసలివారు, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలు ఉన్నవారు, లేదా తరచుగా తక్కువ రక్త గ్లూకోజ్ ఉన్నవారికి ఇతర లక్ష్యాలను సిఫార్సు చేయవచ్చు.

ఎగువ చార్ట్ల్లో జాబితా చేయబడిన లక్ష్య రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు మరియు A1C ఫలితం, మీ కొరకు ఉత్తమమైనవా అనే దాని గురించి మీ వైద్యుడు లేదా మధుమేహం అధ్యాపకుడు తో మాట్లాడండి. చార్ట్ల్లో మీ సొంత లక్ష్య స్థాయిలను వ్రాయండి. మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు తనిఖీ చేసుకునే రెండు మార్గాలు ముఖ్యమైనవి.

మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు లక్ష్యంలో లేకపోతే, మీ మధుమేహం పట్ల మీరు ఎలా శ్రద్ధ వహిస్తారో అనేదానిలో మీకు ఒక మార్పు అవసరం కావచ్చు. మీ A1C పరీక్ష ఫలితాలు మరియు మీ రోజువారీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ తనిఖీలు, మీకు మరియు మీ డాక్టర్ కు ఈ క్రింది వాటి గురించి నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో సహాయపడగలవు

  • మీరు ఏమి తింటారు
  • మీరు ఎప్పుడు తింటారు
  • మీరు ఎంత తింటారు
  • మీరు ఏ రకమైన వ్యాయామం చేస్తారు
  • మీరు ఎంత వ్యాయామం చేస్తారు
  • మీరు తీసుకునే మధుమేహం మందుల యొక్క రకం
  • మీరు తీసుకునే మధుమేహం మందుల యొక్క పరిమాణం

మధుమేహం ఉన్న వారిలో రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలకు ఏమవుతుంది?

మధుమేహం ఉన్న వారిలో రక్తం గ్లూకోజ్ స్థాయిలు పగలు మరియు రాత్రి అంతా పైకి మరియు క్రిందికి వెళ్తాయి. కాలక్రమేణా అధిక రక్త గ్లూకోజ్ స్థాయిలు గుండె వ్యాధి మరియు ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలను కలుగజేయవచ్చు. తక్కువ బ్లడ్ గ్లూకోజ్ స్థాయిలు మీకు అస్థిమితంగా అనిపించేలా చేయవచ్చు లేదా మూర్ఛపోయేలా చేయవచ్చు. కానీ, మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు లక్ష్యంలో ఉండేలా చూడటం ఎలా అని మీరు తెలుసుకోవచ్చు-చాలా ఎక్కువ కాదు మరియు చాలా తక్కువ కాదు.

ఏది మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు చాలా ఎక్కువకు వెళ్ళేటట్టు చేస్తుంది?

మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు చాలా ఎక్కువకు వెళ్ళవచ్చు, ఒకవేళ

  • మీరు మామూలు కంటే ఎక్కువ తింటే
  • మీరు శారీరకంగా చురుకుగా లేకుంటే
  • మీరు తగినంత మధుమేహం ఔషధం తీసుకోకుంటే
  • మీరు అనారోగ్యంగా లేదా ఒత్తిడిలో వుంటే
  • అప్పటికే మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయి అధికంగా ఉన్నప్పుడు మీరు వ్యాయామం చేస్తే

ఏది మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు చాలా తక్కువకు వెళ్ళేటట్టు చేస్తుంది?

మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిలు చాలా తక్కువకు వెళ్ళవచ్చు, ఒకవేళ

  • మీరు మామూలు కంటే తక్కువ తింటే
  • మీరు ఒక భోజనం లేదా అల్పాహారం మిస్ చేస్తే లేదా మామూలు కంటే ఆలస్యంగా తింటే
  • మీరు సాధారణం కన్నా ఎక్కువ చురుకుగా అయితే
  • మీరు ఖాళీ కడుపుతో మద్య పానీయాలు త్రాగితే

కొన్ని మధుమేహం మందులు కూడా మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ ను చాలా తగ్గిస్తాయి. మీ మధుమేహ మందులు తక్కువ రక్త గ్లూకోజ్ ను కలిగించవచ్చా అని మీ వైద్యుడిని అడగండి.

నా మధుమేహం కోసం మందులు

మీకు ఏ రకం మధుమేహం వుందని మీ వైద్యుడిని అడగండి.

నాకు ఈ క్రింది రకం ఉంది

  • టైప్ 1 మధుమేహం
  • టైప్ 2 మధుమేహం
  • గర్భధారణ మధుమేహం
  • మధుమేహం యొక్క మరొక రకం: ____________________

టైప్ 1 మధుమేహం కోసం మందులు

ఒకప్పుడు బాల్య మధుమేహం లేదా ఇన్సులిన్-ఆధారిత మధుమేహం అని పిలువబడే  టైప్ 1 మధుమేహం, సాధారణంగా మొదట పిల్లలు, యువకులు, లేదా వయోజనులలో కనుగొనబడినది. మీకు టైప్ 1 మధుమేహం ఉంటే, మీరు ఇన్సులిన్ తీసుకోవాలి, ఎందుకంటే మీ శరీరం ఇకపై దానిని తయారు చేయదు. మీకు ఇన్సులిన్ తో పనిచేసే ఇతర రకాల మధుమేహం మందులు కూడా తీసుకోవలసిన అవసరం ఉండవచ్చు.

టైప్ 2 మధుమేహం కోసం మందులు

ఒకప్పుడు పెద్దల మధుమేహం లేదా  ఇన్సులిన్-అనాధారిత మధుమేహం అని పిలువబడే టైప్ 2 మధుమేహం, మధుమేహం యొక్క అతి సాధారణ రూపం. అది చేయవలసినట్టుగా, శరీరం ఇన్సులిన్ ను ఉపయోగించనప్పుడు అది ప్రారంభం కావచ్చు, ఇన్సులిన్ నిరోధకత అని పిలువబడే ఒక పరిస్థితి. శరీరం ఇన్సులిన్ అవసరాన్ని అందుకోకపోతే, మీకు మధుమేహం మందులు అవసరం కావచ్చు. అనేక ఎంపికలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మీ డాక్టర్ రెండు లేదా ఎక్కువ మందులు సూచించవచ్చు. ఒక రకమైన మధుమేహ టాబ్లెట్ అయిన మెట్ఫోర్మిన్ తో ప్రారంభించమని ఎక్కువ మందికి ADA సిఫారసు చేస్తుంది.

గర్భధారణ మధుమేహం కోసం మందులు

గర్భధారణ మధుమేహం అనేది గర్భధారణ సమయంలో మొదటి సారి సంభవించే మధుమేహం. గర్భధారణ యొక్క హార్మోన్లు లేదా ఇన్సులిన్ యొక్క కొరత గర్భధారణ మధుమేహం ను కలిగించవచ్చు. గర్భధారణ మధుమేహ వ్యాధితో బాధపడుతున్న చాలామంది మహిళలు భోజన ప్రణాళిక మరియు శారీరక శ్రమతో దానిని నియంత్రిస్తారు. కానీ కొంతమంది మహిళలకు వారి లక్ష్య రక్త గ్లూకోజ్ స్థాయిలను చేరుకోవడానికి ఇన్సులిన్ అవసరమవుతుంది.

ఇతర రకాల మధుమేహం కోసం మందులు

మీకు ఇతర మందులు కారణంగా వచ్చే మధుమేహం లేదా ఏకజన్యు మధుమేహం వంటి మధుమేహం యొక్క అరుదైన రూపాలలో ఒకటి ఉంటే, ఏ రకమైన మధుమేహ ఔషధం మీకు ఉత్తమంగా ఉంటుంది అనే దాని గురించి మీ డాక్టర్ తో మాట్లాడండి.

మధుమేహ మందులు యొక్క రకాలు

మధుమేహ మందులు అనేక రూపాలలో వస్తాయి.

ఇన్సులిన్

మీ శరీరం ఇకపై తగినంత ఇన్సులిన్ చేయకపోతే, మీరు దానిని తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. ఇన్సులిన్ అన్ని రకాల మధుమేహం కొరకు ఉపయోగించబడుతుంది. ఇన్సులిన్ తీసుకునే ఏ మార్గం మీకు ఉత్తమమైనదని నిర్ణయించడంలో మీ డాక్టర్ మీకు సహాయపడతాడు.

ఇంజక్షన్లు తీసుకోవడం. మీరే ఒక సూది లేదా సిరంజితో ఉపయోగించి షాట్లు ఇస్తారు. సిరంజి అనేది ఒక ప్లంగర్ తో వుండే ఒక బోలు గొట్టం. మీరు ట్యూబ్ లో మీ ఇన్సులిన్ మోతాదును ఉంచుతారు.

ఒక ఇన్సులిన్ పంపును ఉపయోగించడం. ఒక ఇన్సులిన్ పంప్ అనేది మీ శరీరం వెలుపల ఒక బెల్ట్ మీద లేదా జేబు లేదా పర్సులో ధరించే దాదాపు ఒక సెల్ ఫోన్ పరిమాణంలో ఉండే ఒక చిన్న యంత్రం. పంపు ఒక చిన్న ప్లాస్టిక్ ట్యూబ్ మరియు ఒక చాలా చిన్న సూదికి అనుసంధానమవుతుంది. సూది చర్మం కింద చొప్పించబడుతుంది మరియు అనేక రోజులపాటు లోపల ఉండిపోతుంది. యంత్రం నుండి గొట్టం ద్వారా ఇన్సులిన్ మీ శరీరంలోకి సరఫరా చేయబడుతుంది.

ఒక ఇన్సులిన్ జెట్ ఇంజెక్టర్ ను ఉపయోగించడం. ఒక పెద్ద పెన్ వలె కనిపించే జెట్ ఇంజెక్టర్, ఒక సూదికి బదులుగా అధిక-పీడన గాలితో ఇన్సులిన్ యొక్క ఒక చక్కటి స్ప్రే ను చర్మం గుండా పంపుతుంది.

ఒక ఇన్సులిన్ ఇంఫ్యూజర్ ను ఉపయోగించడం.ఒక చిన్న గొట్టం చర్మం అడుగుననే చొప్పించబడుతుంది మరియు అనేక రోజులు అక్కడే ఉండిపోతుంది. ఇన్సులిన్ చర్మం గుండా బదులుగా గొట్టం చివరలోకి ఇంజెక్ట్ చేయబడుతుంది.

ఇన్సులిన్ ఏమి చేస్తుంది?

రక్తం నుండి గ్లూకోజ్ ను మీ శరీరకణాలలోకి  తరలించడం ద్వారా, రక్త గ్లూకోజ్ స్థాయిలను లక్ష్యంలో ఉంచేందుకు ఇన్సులిన్ సహాయపడుతుంది. మీ కణాలు అప్పుడు శక్తి కోసం గ్లూకోజ్ ను ఉపయోగిస్తాయి. మధుమేహం లేని వ్యక్తుల్లో, శరీరం సొంతంగా సరైన మొత్తంలో ఇన్సులిన్ ను తయారు చేస్తుంది. కానీ మీకు డయాబెటిస్ ఉన్నప్పుడు, మీకు పగలు మరియు రాత్రి అంతటికీ ఎంత ఇన్సులిన్ అవసరమో మీరు మరియు మీ డాక్టర్ నిర్ణయించాలి.

ఇన్సులిన్ యొక్క సంభావ్య దుష్ప్రభావాలు ఏమిటి?

సంభావ్య దుష్ప్రభావాలలో ఇవి ఉంటాయి

  • తక్కువ రక్త గ్లూకోజ్
  • బరువు పెరుగుట

ఎలా మరియు ఎప్పుడు నేను నా ఇన్సులిన్ తీసుకోవాలి?

ఇన్సులిన్ తీసుకునే మీ ప్రణాళిక మీ దినచర్య మరియు మీ ఇన్సులిన్ రకం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇన్సులిన్ ను ఉపయోగించే మధుమేహ వ్యాధితో బాధపడుతున్న కొంతమందికి వారి రక్త గ్లూకోజ్ లక్ష్యాలను చేరుకోవడానికి, దానిని ఒక రోజుకు రెండు, మూడు, లేదా నాలుగు సార్లు తీసుకోవలసిన అవసరం ఉంటుంది. ఇతరులు ఒకే షాట్ తీసుకోవచ్చు. ఎలా మరియు ఎప్పుడు మీరే ఇన్సులిన్ ఇవ్వాల్సి ఉంటుందని తెలుసుకోవడానికి మీ డాక్టర్ లేదా మధుమేహం అధ్యాపకుడు సహాయం చేస్తారు.

ఇన్సులిన్ యొక్క రకాలు

ఇన్సులిన్ యొక్క ప్రతి రకం విభిన్న వేగంతో పనిచేస్తుంది. ఉదాహరణకి, రాపిడ్-యాక్టింగ్ ఇన్సులిన్ మీరు తీసుకున్న తర్వాత వెంటనే పని మొదలుపెడుతుంది. లాంగ్-యాక్టింగ్ ఇన్సులిన్ అనేక గంటల పాటు పనిచేస్తుంది. చాలా మందికి వారి రక్త గ్లూకోజ్ లక్ష్యాలను చేరుకోవడానికి రెండు లేదా ఎక్కువ రకాల ఇన్సులిన్ అవసరం.

మధుమేహం మాత్రలు

భోజనం ప్రణాళిక మరియు శారీరక శ్రమతో పాటు, మధుమేహం మాత్రలు టైప్ 2 మధుమేహం లేదా గర్భధారణ మధుమేహం కలిగిన వ్యక్తులకు వారి రక్త గ్లూకోజ్ స్థాయిలను లక్ష్యంలో ఉంచడంలో సహాయపడతాయి. పలు రకాల మాత్రలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ప్రతీదీ  వేరే విధంగా పనిచేస్తుంది. చాలా మంది రెండు లేదా మూడు రకాల మాత్రలు తీసుకుంటారు. కొంతమంది కాంబినేషన్  మాత్రలు తీసుకుంటారు. కాంబినేషన్ మాత్రలు ఒక టాబ్లెట్ లో రెండు రకాల మధుమేహం మందును కలిగి ఉంటాయి. కొంతమంది మాత్రలు మరియు ఇన్సులిన్ తీసుకుంటారు.

మీ డాక్టర్ ఒక రకమైన టాబ్లెట్ ను ప్రయత్నించమని మిమ్మల్ని అడగవచ్చు. అది మీరు మీ రక్తం గ్లూకోజ్ లక్ష్యాలను చేరుకోవడానికి సహాయం చెయ్యకపోతే, మీ డాక్టర్ మిమ్మల్ని ఈ క్రిందివి చేయమని అడగవచ్చు

  • అదే టాబ్లెట్ ఇంకా ఎక్కువ తీసుకోమని
  • మరొక రకమైన టాబ్లెట్ ను జోడించమని
  • మరొక రకం టాబ్లెట్ కు మారమని
  • ఇన్సులిన్ తీసుకోవడం మొదలు పెట్టమని
  • మరో ఇంజెక్ట్ చేసే ఔషధం తీసుకోవడం మొదలు పెట్టమని

మీ డాక్టర్ మీరు ఇన్సులిన్ లేదా మరొక ఇంజెక్ట్ చేసే ఔషధం తీసుకోవాలని సూచిస్తే, దాని అర్థం మీ మధుమేహం దారుణంగా పెరిగిపోతుంది అని కాదు. బదులుగా, మీరు మీ రక్తం గ్లూకోజ్ లక్ష్యాలను చేరుకోవడానికి ఇన్సులిన్ లేదా  మరొక రకం ఔషధం అవసరం అని దాని అర్థం. ప్రతి ఒక్కరూ వేర్వేరు. మీకు ఏది ఉత్తమ పనిచేస్తుంది అనేది మీ సాధారణ రోజువారీ దినచర్య, ఆహారపు అలవాట్లు, మరియు కార్యాచరణలు మరియు మీ ఇతర ఆరోగ్య పరిస్థితుల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.

వివిధ రకాల మాత్రలు మరియు అవి ఏమి చేస్తాయి అనే దాని గురించిన సమాచారం కోసం ఇన్సర్ట్స్ చూడండి. ప్రతి ఔషధం కోసం మీరు బ్రాండ్ పేరు మరియు జెనరిక్ పేరు -శాస్త్రీయ పేరు చూస్తారు. మీ మధుమేహ మాత్రలను కనుగొని పేర్లు తనిఖీ చేయండి.

ఇన్సులిన్ కాకుండా వేరే ఇంజెక్షన్లు

ఇన్సులిన్ తో పాటు, రెండు ఇతర రకాల ఇంజెక్ట్ చేసే మందులు ఇప్పుడు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మీరు తిన్న తర్వాత మీ రక్తంలో గ్లూకోజ్ చాలా ఎక్కువకు వెళ్లకుండా  ఉంచడంలో సహాయం చేయడానికి శరీరం యొక్క సొంతది గానీ లేదా ఇంజెక్ట్ చేయబడినది-రెండూ ఇన్సులిన్ తో పని చేస్తాయి, ఏ ఒక్కటీ ఇన్సులిన్ కోసం ఒక ప్రత్యామ్నాయం కాదు.

ఈ ఇంజెక్ట్ చేసే మందుల గురించిన మరింత సమాచారం కోసం ఈ బుక్లెట్ యొక్క జేబులోని  కార్డులను  చూడండి. మీరు తీసుకునే రకాలను తనిఖీ చేయండి.

నేను మందులు యొక్క దుష్ప్రభావాల గురించి ఏమి తెలుసుకోవాలి?

ఒక దుష్ప్రభావం అంటే ఒక ఔషధం ద్వారా కలిగే ఒక అనవసర సమస్య. ఉదాహరణకి, మీరు మొదట వాటిని తీసుకోవడం  మొదలుపెట్టినప్పుడు కొన్ని మధుమేహం మందులు వికారం లేదా కడుపులో బాధను కలిగించవచ్చు.

మీరు ఒక కొత్త ఔషధం ప్రారంభించడానికి ముందు సంభావ్య దుష్ప్రభావాలు మరియు మీరు వాటిని ఎలా నివారించగలరు అనే దాని గురించి మీ వైద్యుడిని అడగండి. మీ ఔషధం యొక్క దుష్ప్రభావాలు మిమ్మల్ని ఇబ్బంది పెడితే, మీ డాక్టర్ కు చెప్పండి.

తిరిగి షుగర్ వ్యాధి గైడ్కు